Okres letni to wzmożony okres wyjazdów zagranicznych. Nic więc dziwnego, że do dystrybutorów ubezpieczeń; OFWCA i agentów, dzwoni więcej klientów, zwłaszcza kiedy wydarzy się jakieś nieprzewidziane zdarzenie. Stąd i do mnie wpływają zapytania, zwłaszcza w trudniejszych lub nietypowych sprawach. Często wtedy już klienci żałują, że nie zawarli określonego ubezpieczenia proponowanego wcześniej przez agenta/OFWCA.
Zagraniczna podróż autem: Sprawdź ubezpieczenie!
Wydaje się, że wiedza o ubezpieczeniach pojazdu, ubezpieczeniach turystycznych jest powszechna. Jednak tak nie jest, a do tego wielu wyjeżdża bez należytego przygotowania, zostawiając wszystko na ostatni moment. I wtedy o wielu rzeczach się zapomina. Stąd później powstają problemy. Dlatego jeszcze raz w skrócie przedstawię problemy ubezpieczeń związanych z wyjazdami zagranicznymi, tzw. ubezpieczeń komunikacyjnych. Dla zobrazowania problemu podam, że w ostatnim 2023 roku polscy kierowcy spowodowali za granicami Polski ponad 70 tysięcy wypadków i kolizji.
Nie trzeba chyba przypominać, że wyjazd samochodem za granicę wiąże się z o wiele większymi problemami i ryzykami niż podróżowanie po kraju. Stąd zawsze przed wyjazdem należy upewnić się, czy nasze ubezpieczenie – odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego (OC ppm), także AC i ASS obejmuje także ochronę ubezpieczeniową pojazdu i pasażerów w kraju, do którego jedziemy docelowo i ważne, krajów tranzytowych, przez które będziemy przejeżdżać.
Ubezpieczenie obowiązkowe OC posiadacza pojazdu mechanicznego
Ubezpieczenie to jest obowiązkowe nie tylko w Polsce, ale także wszystkich krajach Unii Europejskiej. Chroni ono ubezpieczonych przed konsekwencjami finansowymi, szkód na osobie i w mieniu osób trzecich spowodowanych wypadkami drogowymi. Dlatego należy zawsze przed zagranicznym wyjazdem sprawdzić, czy obowiązkowe ubezpieczenie OC ppm, wystawione w Polsce obowiązuje w państwach, do których się wybieramy i przez które przejeżdżamy. Bo sytuacja prawna może być następująca:
- – Polisa OC ppm, wykupiona u ubezpieczyciela działającego w Polsce, chroni także za granicami kraju, ale nie wszędzie. W ramach europejskiego systemu Zielonej Karty funkcjonuje wielostronne porozumienie, na mocy którego ubezpieczenie OC ppm zawarte w jednym kraju obowiązuje także na terytorium krajów należących do Systemu Zielonej Karty. Czyli, na terenach wszystkich krajów Unii Europejskiej oraz w Islandii, Norwegii, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, w Andorze, Bośni i Hercegowinie, Czarnogórze oraz Serbii. Zielona Karta zapewnia więc pełną ochronę i wypłatę odszkodowań z ubezpieczenia OC za “szkody transgraniczne”, bez konieczności posiadania oddzielnego druku “Zielonej Karty”. Nie trzeba wykupywać także ubezpieczenia w tych krajach.
- – W kilku innych krajach: Albania, Macedonia Północna, Mołdawia, Ukraina, Azerbejdżan, Iran, Turcja Maroko i Tunezja, wymagany jest Międzynarodowy Certyfikat Ubezpieczenia Komunikacyjnego, czyli popularna Zielona Karta. Dlatego trzeba sprawdzić, czy zawarte ubezpieczenie OC ppm w Polsce zawiera dołączoną Zieloną Kartę (ZK). Jeśli tak to ZU wyda taką kartę bezpłatnie, jeśli nie to należy ją dodatkowo wykupić. Minimalny okres, na który można wykupić ZK, to 14 dni, a jej cena zależy głównie od kraju wyjazdu i rodzaju pojazdu (osobowy, z przyczepą, ciężarowy itd). I jeszcze ważna uwaga. Zieloną Kartę należy pobrać/wykupić znacznie wcześniej, gdyż czas jej wystawienia może wynieść nawet kilka dni.
- – W pozostałych krajach, np. Białoruś, Rosja, Kosowo, na granicy będziemy zmuszeni wykupić tzw. ubezpieczenie graniczne. Bez takiego ubezpieczenia nie wjedziemy do danego kraju. Można go nabywać w momencie przekraczania granicy, np. podczas odprawy celnej.
Postępowanie w razie wypadku lub kolizji i związana z tym później likwidacja szkód, we wszystkich państwach Systemu Zielonej Karty jest podobna jak w Polsce. Jeśli nie ma poszkodowanych osób (rannych lub śmiertelnych), nie ma obowiązku wzywania Policji, chociaż w wielu wypadkach jest to wskazane. Istnieją lokalne odstępstwa w zależności od danego kraju. Zawsze należy spisać wspólne zgłoszenie szkody oraz wykonać zdjęcia. Najlepszym rozwiązaniem są tutaj tzw. Wspólne Oświadczenia o Zdarzeniu Drogowym drukowane w kilku wersjach językowych (polsko-angielski, polsko-niemiecki, polsko-hiszpański i inne), łatwe do wypełnienia i koniecznie podpisane przez obie strony. Te oświadczenia – prawidłowo i szczegółowo wypełnione – są honorowane powszechnie przez wszystkich europejskich ubezpieczycieli. Dlatego przed wyjazdem zagranicznym należy się w takie druki “Wspólnych oświadczeń…”, w kilku wersjach języcznych zaopatrzyć na stronie internetowej Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Także tam można uzyskać wszystkie informacje o postępowaniu w razie wypadku ogólnie i w danym kraju. To ważne niezależnie, czy jesteśmy sprawcami wypadku czy poszkodowanymi.
Dobrowolne ubezpieczenie autocasco (AC) za granicą
Zakres ochrony w dobrowolnym ubezpieczeniu auto casco prawie w każdym przypadku – u każdego ubezpieczyciela – jest różny. Najczęściej obejmuje on szkody własne spowodowane kolizjami/wypadkami, z innymi pojazdami, przedmiotami (budynkami i budowlami) oraz zwierzętami. Ubezpieczenie to przeważnie dotyczy ryzyk: uszkodzenia pojazdu jego lub utraty na skutek zdarzeń losowych spowodowanych czynnikami atmosferycznymi (grad, woda, pożar, obsunięcia ziemi, lawiny, gołoledź), ryzyka kradzieży pojazdu oraz aktów wandalizmu.
Podobnie jak przy ubezpieczeniu OC ppm, przed wyjazdem, należy sprawdzić, czy posiadana polisa AC obejmuje terytorialnie kraje, do których wyjeżdżamy i przez które będziemy przejeżdżać tranzytem. W “standardowym” (podstawowym) ubezpieczeniu AC, z zasady obejmuje całe terytorium Unii Europejskiej, W wariancie rozszerzonym istnieje możliwość rozszerzenia zakresu terytorialnego o odpowiedzialność za zdarzenia na terenie innych krajów. Natomiast tzw. mini AC, obejmuje z zasady tylko zdarzenia na terenie Polski. Dlatego przed wyjazdem trzeba sprawdzić u swojego Ubezpieczyciela AC; jaki posiadamy zakres ubezpieczenia i czy istnieje możliwość jego rozszerzenia ochrony na inne: terytoria, regiony i kraje, które są wyłączone z takiej ochrony za granicami. Nie wszystkie ZU dopuszczają możliwość takiego rozszerzenia.
Trzeba także pamiętać, że szkodę z AC powstałą za granicą, możemy zlikwidować tylko w Polsce. I dlatego: jeśli pojazd jest uszkodzony i nie nadaje się do dalszej jazdy, to ubezpieczyciel zapewni naprawę pojazdu za granicą w takim stopniu, aby można nim powrócić do kraju. Całkowita naprawa pojazdu nastąpi dopiero w kraju. W każdym przypadku “pierwsza pomoc” ma umożliwić powrót pojazdem do Polski.
Należy pamiętać, aby wszystkie sprawy uzgadniać z ubezpieczycielem, zakres napraw, holowanie itd. I najlepiej mieć to wszystko na SMS lub nagrane. Działanie takie pozwoli na uniknięcie późniejszych problemów przy likwidacji takiej szkody. Wszelkie remonty bez uzgodnienia i zgody ubezpieczyciela, nawet uzasadnione mogą być później przez ubezpieczyciela nieuznane.
Ubezpieczenia assistance
Trzecim członem “ubezpieczeń komunikacyjnych” (po OC ppm i AC) są ubezpieczenia assistance (ASS). Czyli: auto assistance, i ASS związane z wyjazdem osób. Wyjeżdżając za granicę, warto posiadać ubezpieczenie auto assistance, czyli pakiet różnego rodzaju usług pomocowych np. usprawnienia/uruchomienia pojazdu, obsługa akumulatorów i opon, holowanie pojazdu po awarii lub kolizji, samochód zastępczy. W zależności od zakresu objętych ryzyk w danym pakiecie, bo ubezpieczenia pogrupowane są w pakiety wchodzą inne usługi: transport osób np. do hotelu, nocleg podróżujących pojazdem, koszty parkingu, pomoc tłumacza, pomoc prawna, a nawet medyczna.
Ubezpieczenia assistance najczęściej oferowane są z innymi: OC ppm oraz auto casco. Oferowane na okres roczny – jak i pozostałe ubezpieczenia – są znacznie tańsze i korzystniejsze dla ubezpieczającego. Każdy ubezpieczyciel posiada po kilka zróżnicowanych zakresowo i cenowo pakietów: mini, standard, maxi, VIP itd. Niektórzy ubezpieczyciele oferują ubezpieczenia ASS, jako samodzielne ubezpieczenia, które można zawierać na krótsze okresy, np. czas wyjazdu za granicę. Często okres ubezpieczenia nie może być krótszy niż 2 tygodnie, ubezpieczenie może nie obejmować pojazdów starszych niż np. 10 lub 15 lat, albo być zawężone do określonego regionu lub krajów. Najczęściej jest to zakres terytorialny ograniczony do krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Zawierając ubezpieczenie ASS zwracać należy, także uwagę na limit kilometrowy holowania pojazdu, możliwość naprawy samochodu na miejscu i inne podobne usługi. Oczywiście krótkookresowe ubezpieczenie jest znacznie droższe niż w rocznym pakiecie.
Zgłaszanie szkód z ubezpieczenia ASS, jest podobne do innych. Najczęściej telefonicznie do “Centrum” pomocy ubezpieczyciela, czynnego całodobowo. Przed wyjazdem warto zebrańć namiary (telefony, SMS lub e-mail) do centrum ASS oraz zapoznać się z procedurami zgłaszania i załatwiania spraw. Także i tu warto dokumentować decyzje Centrum, przekazywanie informacji przy pomocy SMS lub je nagrywać.
Oczywiście przy takim wyjeździe należy pamiętać o wykupieniu pakietu ubezpieczeń podróżnych dostosowanych do charakteru wyjazdu, dla kierowcy i osób podróżujących. W szczególności: kosztów leczenia za granicą z dużymi sumami gwarancyjnymi oraz zakresami dostosowanymi do rodzaju aktywności za granicą.